Ngày (17/12), một cơn bão có tên quốc tế là JELAWAT hoạt động ở vùng biển phía Đông Nam miền Nam Phi-líp-pin. Sáng sớm ngày 18/12 suy yếu thành ATNĐ và đến sáng 20/12 ATNĐ đi vào Biển Đông. Chiều 21/12, sau khi đi vào vùng biển phía Tây Nam quần đảo Trường Sa, ATNĐ suy yếu thành một vùng áp thấp; sau đó tan ngay trên biển. Không ảnh hưởng đến vùng biển và đất liền nước ta.
I. Phân tích, đánh giá tình hình khí tượng thuỷ văn nổi bật trong tháng qua.
1. Khí tượng
1.1. Thời tiết nguy hiểm
a. Không khí lạnh: Trong tháng 12/2023 và những ngày đầu tháng 1/2024, khu vực Hà Tĩnh chịu ảnh hưởng 5 đợt không khí lạnh (KKL) vào các ngày 07, 17/12 và được tăng cường thêm vào ngày 19, 21/12 và 3/1/2024. Nhìn chung, các đợt KKL về có cường độ không mạnh chỉ gây mưa và rét ngắn ngày. Duy nhất đợt về ngày 17/12 có cường độ mạnh, sau đó liên tiếp được tăng cường bổ sung thêm nên gây ra một đợt rét kéo dài từ ngày 17 đến ngày 28/12, trong đó từ ngày 21 - 25/12 nhiều nơi trong tỉnh rét đậm, vùng núi ngày 23 rét hại. Đây là đợt rét đến sớm hơn trung bình nhiều năm (TBNN) và kéo dài nhất trong tháng 12.
b. Tình hình mưa. Trong tháng 12, xảy ra 2 đợt mưa; đợt 1 từ ngày 01 - 07/12, do ảnh hưởng của KKL kết hợp với gió Đông trên cao nên toàn tỉnh có mưa to đến rất to trong ngày 01 và 02/12, những ngày sau mưa rải rác, nhiều nơi mưa vừa. Lượng mưa phổ biến từ 126 - 184mm, một số khu vực ở ven biển có lượng mưa lớn hơn như Cẩm Nhượng 352mm, tp Hà Tĩnh 287mm, Kỳ Anh 271mm và Thạch Đồng 247mm; đợt 2 từ ngày 17 - 22/12, do ảnh hưởng các đợt KKL liên tiếp tăng cường nên toàn tỉnh có mưa rải rác, mưa vừa, mưa to tập trung ở vùng đồng bằng và ven biển. Lượng mưa ở vùng núi và phía Bắc tỉnh từ 9 - 25mm, khu vực đồng bằng và phía Nam tỉnh từ 100 - 209mm ; đợt 3 từ ngày 3 - 4/1, do ảnh hưởng của KKL tăng cường nên toàn tỉnh có mưa, mưa vừa. Lượng mưa phổ biến 12 - 39mm.
1.2. Nhiệt độ và lượng mưa.
a. Nhiệt độ.: Nhiệt độ trung bình tháng 12/2023 phổ biến 19,6 - 20,4 độ C (riêng Hoành Sơn 21,4 độ C), các khu vực cao hơn TKCKH từ 1,0 - 1,5 độ C, cũng như cao hơn tháng 12/2022 từ 2,0 - 2,7 độ C. Nhiệt độ cao nhất tuyệt đối các khu vực phổ biến 28,7 - 31,7 độ C xảy ra ngày 15 và 16/12; nhiệt độ thấp nhất tuyệt đối các khu vực phổ biến 11,5 - 12,6 độ C xảy ra ngày 22 và 23/12, khu vực Hương Sơn có nhiệt độ thấp nhất 8,6 độ C, xảy ra ngày 23/12.
b. Lượng mưa và số ngày mưa: Tổng lượng mưa tháng 12/2023, khu vực đồng bằng và ven biển phổ biến 222 - 410mm cao hơn thời kỳ chuẩn khí hậu (TKCKH) 119 - 231mm, cũng như cao hơn năm 2022 cùng kỳ từ 96 - 141mm; riêng Cẩm Nhượng có lượng mưa lớn nhất đạt 571,4mm cao hơn TKCKH cũng như cao hơn năm 2022 cùng kỳ 110 - 222mm; khu vực vùng núi phía Tây và phía Bắc tỉnh phổ biến 83 - 164mm cao hơn TKCKH từ 14 - 84mm cũng như cao hơn năm 2022 cùng kỳ 20 - 79mm.
Số ngày có mưa trong tháng 12 - 22 ngày.
2. Tình hình thuỷ văn.
Từ tháng 12/2023 đến nửa đầu tháng 1/2024 trên sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố xuất hiện 1 đợt lũ vào các ngày 1 - 3/12 với biên độ lũ lên 2,48 - 4,34m. Đỉnh lũ ở dưới BĐ1. Những ngày còn lại chủ yếu ở xu thế biến đổi chậm.
Sông La, Rào Cái và sông Rác chịu ảnh hưởng chủ yếu của thủy triều.
Dòng chảy: Lượng dòng chảy trung bình tháng 12/2023 đến đầu tháng 1/2024 trên sông Ngàn Sâu ở mức cao hơn TBNN từ 20 - 30%, sông Ngàn Phố ở mức thấp hơn TBNN từ 10 - 20%.
Hồ chứa: Tính đến ngày 15/1/2024 dung tích các hồ chứa lớn khu vực Hà Tĩnh hầu như đang ở mức cao và đạt từ 91,4 - 100% (riêng hồ Ngàn Trươi 51,93%) so với dung tích thiết kế.
3. Hải văn
Từ tháng 12/2023 đến ngày nửa đầu tháng 1/2024, độ cao sóng ven bờ biển khu vực Hà Tĩnh phổ biến 0,25 - 0,75m, ngoài khơi 1,0 - 2,0m, riêng từ ngày 01 - 02/12, 16 - 22/12, ngày 24/12 do chịu ảnh hưởng của KKL nên độ cao sóng ven bờ từ 1,0 - 2,0m, ngoài khơi 2,0 - 3,0m.
Từ tháng 12/2023 đến nửa đầu tháng 1/2024, mực nước biển dao động theo thủy triều và ở mức TBNN cùng thời kỳ. Những đợt triều cao xuất hiện vào những ngày: 12 - 18/12, 13 - 14/1/2024.
II. Dự báo khí tượng thuỷ văn từ tháng 02 đến tháng 07/2024
1.1 Hiện tượng ENSO:
Hiện nay, trạng thái khí quyển và đại dương đang trong điều kiện El Nino. Từ tháng 2 - 4/2024 El Nino tiếp tục duy trì với xác suất trên 90%. Từ tháng 5 - 7/2024, dự báo El Nino có khả năng chuyển sang trạng thái trung tính với xác suất khoảng 60 - 70%.
1.2 Bão/ATNĐ và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm.
a. Bão và ATNĐ: Dự báo từ tháng 2 - 4 năm 2024, trên Biển Đông ít có khả năng xuất hiện bão, ATNĐ. từ tháng 5 - 6/2024, ít có khả năng xuất hiện bão, ATNĐ trên khu vực Biển Đông; tháng 7/2024, bão ATNĐ có khả năng xuất hiện trên Biển Đông và có thể ảnh hưởng đến các tỉnh phía Bắc nước ta.
b. Rét đậm, rét hại: Từ tháng 2 - 4/2024, các đợt KKL có khả năng hoạt động yếu hơn so với TBNN nên số ngày rét đậm, rét hại (trong tháng 2 và tháng 3/2024) ở mức thấp hơn so với TBNN cùng thời kỳ. Tuy nhiên, cần đề phòng các đợt KKL có cường độ mạnh (đặc biệt trong tháng 2/2024), gây rét đậm, rét hại trên diện rộng.
c. Nắng nóng: Nắng nóng có khả năng xuất hiện sớm hơn so với TBNN (TBNN 25 - 30/3). Số ngày nắng nóng và nắng nóng gay gắt có khả năng nhiều hơn so với TBNN cùng kỳ. Đề phòng xảy ra nắng nóng đặc biệt gay gắt kéo dài nhiều ngày.
d. Mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá: Khu vực Hà Tĩnh có khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: lốc, sét và gió giật mạnh trong các đợt gió mùa đông bắc tràn về, nhất là thời kỳ chuyển mùa vào tháng 4, tháng 5.
2. Thuỷ văn.
Từ nửa cuối tháng 1/2024 đến tháng 2/2024, trên các sông khu vực Hà Tĩnh có khả năng xuất hiện 1 - 2 đợt dao động. Từ tháng 3 - 7/2024, mực nước trên các sông biến đổi chậm theo xu thế xuống dần. Sông La, Rào Cái và sông Rác chịu ảnh hưởng chủ yếu của thủy triều.
Lượng dòng chảy trên sông Ngàn Sâu khả năng cao hơn TBNN từ 15 - 30%, trên sông Ngàn Phố ở mức thấp hơn từ 10 - 20% so với TBNN.
Cảnh báo hiện tượng thủy văn nguy hiểm: Do lượng dòng chảy trên sông giảm dần, nên từ tháng 5 đến tháng 7/2024 có khả năng xuất hiện tình trạng thiếu nước cục bộ.
Khả năng tác động đến môi trường, điều kiện sống, cơ sở hạ tầng, các hoạt động kinh tế-xã hội: Từ tháng 5, lượng dòng chảy trên các sông có khả năng xuống thấp dần, cần có kế hoạch điều tiết nước phù hợp để phục vụ tưới cho vụ hè thu.
3. Hải văn
Từ tháng 5 - 7/2024, khu vực Hà Tĩnh chủ yếu chịu ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam nên sóng không cao. Độ cao sóng ven bờ khả năng ở mức 0,5 -1,5m, vùng biển ngoài khơi khả năng ở mức 1,0 - 2,0m.
Từ 5 - 7/2024, mực nước biển dao động theo thủy triều và ở mức TBNN cùng thời kỳ. Những đợt triều cao có khả năng xuất hiện vào những ngày 26 - 29/5 ; 24 - 26/6 và 21 - 23/7.